Om 4 uur 's-morgens komen we aan in het klein havenstadje Ampana in Centraal Sulawesi. We hebben een 11 uur durende busrit erop zitten. Dit is niet de beste tijd om ergens aan te komen. We dwalen rond bij de haven op zoek naar informatie over de vertrektijden van de ferry naar de Togean Eilanden. Aan het water vinden we een klein kantoortje waarop staat dat het een tourist office is. Op het aankondigingenbord staat dat er vandaag om 10 uur een boot moet vertrekken.

Zwervers

We liggen op een bankje te slapen. Met een wakend oog naar onze bagage. Als Judith de havenmeester tegenkomt, zegt hij tegen Judith: 'No boat to Togean from Ampana.'. Wat is dit nu weer? 'You have to go to another harbour 20 km from here '. Is dit nu een valsstrik of is dit echt zo? Onze ervaring met Sulawesi is dat de mensen betrouwbaar zijn. Voor de zekerheid checken we de informatie bij twee andere locals en dan we besluiten om achterop twee brommertjes naar de desbetreffende haven te gaan. Als we daar ruim een half uur later aankomen is er geen boot. Er was wel een boot, maar die is om 5 uur vanmorgen vertrokken.

De brommer brengt ons naar een andere haven, waar vandaan ook een boot zou moeten vertrekken. Helaas niet vandaag. We besluiten ons maar te laten afzetten bij een hotel. Aangekomen in het hotel horen we dat de boot al 3 dagen niet heeft kunnen varen vanwege het slechte weer of omdat de boot kapot was. Het hele hotel zit vol met gestrande reizigers. Als ze horen dat de boot vanmorgen om 5 uur is vertrokken zien we de gezichten betrekken. Morgen gaat er definitief een boot naar de Togeans, wordt ons beloofd. In de Lonely planet staat over deze plek; 'Yes, it does take some determination to get to the Togean Islands, but believe us, it takes much more determination to leave.'

Coconut crabs

Na een nacht op de ferryboot komen we de volgende dag om 15 uur komen we aan in de Togeans. Met een klein bootje worden we naar de Lestari cottages gebracht. Op de boot worden glazen met palmwijn uitgedeeld. Het is 35 graden en een brandende zon. De Togeans is een archipel, waarvan de meeste eilanden niet bewoond zijn. Het eiland waar wij naartoe gaan wordt bewoond, door 3 uitbaters van cottages, voor de rest is het aardig stil. Naast ons in de rotsen wonen coconut craps. Dit zijn krabben die stapelgek zijn op kokosnoot. Ze hebben scharen die zo groot en sterk zijn dat ze een kokosnoot kunnen kraken. Dit zijn de grootste krabben ter wereld met een spanwijdte van zo'n 80 cm. Het advies is om niet te dichtbij hun huis te komen.

Hier zitten we op volpension basis. 's-Ochtends nemen ze ons mee snorkelen en 's-middags kan je meegaan om te gaan vissen. Dit gebeurt met een harpoen of met een klosje visdraad een haakje. De eigenaren van deze cottages zijn zogenaamde bajo's (zeezigeuners), die leven van de zee. Tijdens een vistrip ziet Judith dat de vader van de familie met harpoen op 6 meter diepte ongeveer 1 minuut op de bodem blijft staan, wachtend op grote vissen, ongelofelijk! Sommige bajo's hebben ook een tijdelijk hun huis midden op zee gebouwd. Zie ook het filmpje van een boottocht.

Wijn nummer 1,2 of 3?

's-Avonds wordt er veel gedronken. Men heeft hier Arak, een rijstwijn en palmwijn. De palmwijn wordt niet in een percentage uitgedrukt, maar in een nummer. Nummer 3 is te drinken en heeft een percentage van ongeveer 40%. Nummer 2 met zijn percentage rond de 70, is een hele stevige borrel. De nummer 1 wordt door de locals beschreven als; 'After one glass I'm drunk for 2 days, I couldn't eat rice, only noodles. ' De drank zit in plastic zakjes of in oude waterflessen. Het ruikt naar spiritus. Van onze gastheer mogen we geen slok nemen voordat hij het heeft goedgekeurd. Dit goedkeuren wordt gedaan alsof het om een goed glas wijn gaat. Als final check probeert men het aan te steken, als de kleur van de vlam niet goed is, mag het niet gedronken worden. Dit is goede wijn, nummer 2.

Tokkie Tokkie

De glazen worden gevuld zodra ze leeg zijn, met een gitaar en een vuur op het strand en toevallig allemaal mensen die lang aan het reizen zijn, hebben we de avonden van ons leven. Bij elke nieuwe drink ronde roepen we met zijn allen 'Tokkie Tokkie' of eigenlijk ' togi togi' . Judith is al aangeschoten na een kwart glaasje wijn, en houdt het voor gezien. Enigszins zwalkend gaan we naar onze cottage direct aan het strand.
Zie hier the day after:

Met de ferry vertrekken we na drie dagen naar het noordelijkste deel van Sulawesi. Op de boot komen we een Indonesische vrouw tegen, die naar hetzelfde hotel wat wij hadden uitgezocht. Ze zorgt ervoor dat er vervoer is van de haven naar het hotel. Zo hebben we om 5 uur 's-morgens meteen een hotelkamer. Als Judith 's-middags wat aan het lezen is voor onze hotelkamer ziet ze dat het zoontje van die Indonesische mevrouw netjes wordt aangekleed. Ze vraagt wat ze gaan doen. Ze gaan naar een bruiloft en ze nodigt ons ook uit. Dat lijkt ons wel wat. De eigenaar van ons hotel Alex komt 's-avonds met ons praten. Hij spreek vloeiend Nederlands, terwijl hij nog nooit in Nederland is geweest. Hij heeft een Nederlands uiterlijk met een blanke kleur, maar hij heeft wel zo'n brede platte Indonesische neus, hij lijkt op Baantjer. Zijn overgrootvader (een Nederlander) is hier het hotel begonnen en zo is dat overgegaan op hem. Zijn vader was dus Hollands, maar zijn moeder was Indonesisch en docent Nederlands. Hij is helemaal Nederlands opgevoed en vindt het heerlijk om Nederlands te spreken.

Trouwerij

We vragen of hij wat meer van de Indonesische bruiloft weet. Hoe we gekleed moeten gaan, enzovoort. Hij vertelt ons dat het een moslim bruiloft is en we vooral niet te korte kleren dragen. We hoeven ook geen drank te verwachten en ook geen gezelligheid, het is meestal nogal formeel feestje waar mensen wat voor zich uit staren. Al onze kleren zijn in de wasserette, dus we kunnen ons nog niet omkleden. We vertellen de 'bentor' chauffeur (een brommer met ervoor 2 stoeltjes voorop), dat we eerst naar de wasserette willen en later na de bruiloft. Hij nam dit zo letterlijk, dus wij werden meteen na de wasserette bij de bruiloft afgezet. Judith in een kort jurkje mouwloos jurkje en ik in zweterige kleren. Gelukkig hebben we schonen kleren bij ons. Judith een beetje nerveus wordt rechtstreeks naar de slaapkamer gebracht om zich om te kleden. Daar zit de oma van de familie in rok en haar bh op bed, oeps! Ze geeft oma een hand en lacht, oma enigszins verrast lacht terug.

Gebakken goudvis

Om 19 uur zitten we omgekleed en wel in de huiskamer op het speciale gastenbankje. We krijgen een glaasje aanmaak lyche limonade, wat geserveerd wordt in een wijnglas. De vrouw die ons heeft uitgenodigd, houdt het na een half uur voor gezien, zodat er nu niemand meer is die we kennen. De kinderen hebben ons gevonden en oefenen hun Engels met ons. ' My name is Sam' wijzend naar de jongen naast zich. Om 20 uur komt de bruidegom aangelopen met de mannen, de bruid is aangekleed door de vrouwen die in het huis zijn. Helaas, onze fotocamera hebben we nog in onze kamer liggen. Ze hebben buiten het eten klaargezet op een grote tafel, waar ook het feest zal afspelen. De band (een keyboard met 3 zangeressen) is klaar om te beginnen. De speakers staan vooral op de straat gericht. Iedereen moet weten dat hier een trouwfeest is. We zitten bescheiden op de achterste rij stoelen, bijna pal naast de boxen die op de straat gericht zijn. Als rond 20:45 uur alle toespraken en preken voorbij zijn, worden de borden en het bestek aan de mensen uitgedeeld. Alle 150 gasten stormen op het eten af. Alle lekkernijen zoals gebakken goudvis zijn als eerste weg. De enige 2 mensen die een paar worden Engels spreken zeggen de hele tijd sorry tegen ons, dat het er zo aan toe gaat. Als we uitgegeten zijn, vertrekken de bruid en de bruidegom naar binnen en vertonen zich de hele avond niet meer. Ook wij worden op onze gastenbank gezet in de woonkamer en we denken dat het feest dan om 21 uur afgelopen is. De band speelt swingende muziek. Alle kinderen die ons het hele feest al omringen gaan mee naar de woonkamer. Ze kruipen bijna op schoot en maken grapjes met ons.

De band speelt gewoon door en we beginnen met de kinderen te dansen. Als een van de gasten dat ziet worden we meteen weer naar buiten getrokken. We gaan lekker uit ons bol. Voor we het weten worden stoelen aan de kant gezet en staat de hele dansvloer vol. Dan slepen ze ons naar het podium waar de band speelt. Zo staan we te dansen met de zangeressen. De sfeer wordt steeds hilarischer en dat merken ook de mensen die het huis passeren. Iedereen stopt om te kijken wat er aan de hand is. Iedereen staat met mobieltjes in de hand om foto's of filmpjes te maken. Hoe uitbundiger we dansen hoe harder het publiek gaat joelen. Bezweet staan we bijna buiten adem even toe te kijken. Tot we ons weer op de dansvloer staan, iedereen wil met ons dansen. Aan het einde van de avond als we vertrekken komen we de bruidegom tegen, die gewoon weer een t-shirt aan heeft getrokken. Hij spreekt hij de legendarische woorden: 'Thank you thousand times. This is my first wedding with foreigners! Hopefully it will be my only wedding. ' Lachend. Als vrienden gaan we uit elkaar.

Paradijs

De volgende ochtend gaan we naar onze laatste bestemming in Indonesië Manado. Vlakbij deze stad heb je ook het eiland Bunaken wat bekend staat in de top 3 duik spots ter wereld. Er zijn alleen resorts op dit eiland met volpension. We hebben goede verhalen gehoord over 1 resort en het blijkt dat ons vorige hotel in Gorontalo hier een reservering voor ons heeft gemaakt. Omdat we een 'reservering' hadden kregen we de beste kamer die ze hebben. We zitten op een heuvel van zo'n 30 meter, met onder ons palmbomen en zee. De zee heeft alle kleuren die het maar kan hebben. We noemen het ons paradijs.

Het eten is echt geweldig. Elke dag verse vis (barracuda, makreel, tonijn), groente (tjap tjoi), soort pakora, sate, fruitsalade. Wanneer we willen kunnen we gaan duiken en als we niet willen duiken kunnen we met de boot mee om te snorkelen. Het koraal is hier als een botanische onderwatertuin. Zoveel structuren en kleuren. Het lijkt net alsof iemand met een verfkwast het koraal had bespat met geel, oranje, paars, roze, rood, blauw, groen en wit. Judith is gefascineerd door de prachtige structuren van het koraal. Het water is glashelder. Op onze duik gaan we over het oppervlakkige koraal naar een grote muur die tot een diepte van ruim 60 meter gaat. Deze zogeheten 'wall' wordt begroeid door koraal in honderd soorten. Net voor we omhoog gaan zwemt er een schildpad van 1 meter langs ons omhoog! In ons resort zit ook een parttime onderwaterfotograaf die zijn foto's verkoopt aan tijdschriften. Hij heeft ook een paar foto's van ons gemaakt. Zie hier het resultaat.